Bob Marley ünlü bir besteci, gitarist ve vokalisttir. Başarısı, tüm dünyada nadir bulunan reggae tarzına popülerlik kazandırdı.
Çocukluk ve gençlik
Norval 60 yaşına geldiğinde, Robert’ın on altı yaşındaki yerel bir kız olan annesi Sidella Booker ile tanıştı. Robert babasıyla yalnızca iki kez görüştü. Norval Marley 1955’te öldü. O sırada Robert 10 yaşındaydı. Robert’ın annesi Katolikti ve onu bir Katolik olarak yetiştirdi.
1950’lerin sonlarında, Robert Marley ve annesi Kingston’a taşınmaya karar verdiler. Ancak Trenchtown adlı dezavantajlı bir bölgeye yerleşebildiler. Burada Marley, birlikte müzik yapmaya karar verdiği Neville Livingston ile tanıştı.
Robert okulu bitirdikten sonra bir iş bulması gerekiyordu. Kaynakçı oldu ama müzik eğitimine devam etti. Dönemin ünlü müzisyenlerinden Joe Higgs, Marley ve Livingston’a ücretsiz şan dersleri verdi. Robert daha sonra Peter McIntosh (Peter Tosh) ile tanıştı.
Yaratıcı bir kariyerin başlangıcı
1961’de Robert Marley ilk kez “Jidge Not” single’ıyla sahne aldı. Joe Higgs single’ın yaratılmasına yardım etti. 1962’de Marley, Peter ve Livingston, Leslie Kong (reggae yapımcısı) için şarkı söyledi. Kong onlarla bazı şarkılar kaydetmeye karar verdi.
Bir yıl sonra Bob ilk müzik grubunu kurdu. Rolü şuydu: Neville Livingston (Bunny), Peter Tosh, Cherry Green, Junior Braithwaite, Beverly Kelso. Takıma “Gençler” (Gençler) adı verildi, ancak ad onların zevkine uygun değildi ve birkaç kez daha değiştirildi. Nihai karar, “Wailers” (Ağlayanlar) adıydı.
1964’te grup, Jamaika listelerinde bir numara olan ilk şarkıları “Summer Down”u yayınladı. Ancak 1965’te ekibin üç üyesi gruptan ayrıldı. Onlar Green, Braithwaite, Kelso’ydu. Grubun single’ları listelerde ilk 10’a girdi. Yüksek puanlar kurtarmadı, Bob’un grubu 1966’da dağıldı.
Daha önce Bob’un annesi taşındı ve Amerika Birleşik Devletleri’nde yaşamaya başladı. Onun etkisi olmadan, oğul Rastafaryanizm ile ilgilenmeye başladı. Bob, grubu kaybettikten sonra annesinin yanına taşındı. Sıradan bir araba fabrikası işçisi oldu. Müzisyen annesiyle uzun süre yaşayamadı ve Jamaika’ya döndü. Orada Rastafaryanlığı benimsedi, rastalarla yürümeye başladı. Jamaika’da müzisyen grubunu yeniden yarattı. Grup farklı yönler kullandı – calypso, ska, fusion. Ancak tüm çabalara rağmen, bekarlar dünyaya ün kazandırmadı.
1971’de Marley, Livingston ve Peter Tosh, Tuff Gong adında bir kayıt stüdyosu kurdu. Stüdyonun oluşturulması herhangi bir sonuç getirmedi. Ancak aynı yıl Robert, Amerikalı sanatçı Johnny Nash ile bir anlaşma imzaladı. Onun için popüler hale gelen “Stir it Up”, “Guava Jelly” şarkıları yaratıldı.
1972’de The Wailers’a şans gülümsedi. Grup, uluslararası bir kuruluşla anlaşma imzaladı ve ada dışında ilk çıkan yeni bir albüm olan “Catch a Fire” yayınladı. Albüm sayesinde grubun ünü arttı.
1973’te Bob’un grubu konserleriyle ABD’yi ziyaret etti. Ve sonra Neville ve Peter, solo kariyer yapmaya karar verdikleri için takımdan ayrıldılar.
Bob Marley ve Ağlayanlar
Bob Marley, gruba bir üçlü kız eklemeye karar verdi. Bu kızlar şunlardı: Bob’un karısı – Rita, Marcia Griffiths, Judy Mowat. Grubun adı “Bob Marley and The Wailers” olarak değiştirildi. Robert, yeni kadroyla ve öğretmeni Higgs ile Avrupa, Afrika, Kuzey ve Güney Amerika’da turneye çıktı.
1975’te Bob Marley ve The Wailers tanınan tek reggae sanatçısıydı. Tüm parçalar üst kısımlarda yüksek pozisyonları işgal etti. Ayrıca çeşitli ülkelerin entelektüel seçkinleri Bob Marley’in şarkılarını tercih etti.
Jamaika halkı Robert’ı putlaştırdı ve onun tüm yargılarını (siyasi ve dini) dinledi. Aralık 1976’da müzisyen, hayatına yönelik bir girişimden kurtuldu. Marley, karısı ve menajeri Don Taylor’a ateş açıldı. Müzisyen, göğsüne ve koluna yapılan atışlardan dolayı yanıklar aldı.
Suikast girişimi, anlamı barış görüşmeleri olan Smile Jamaica konserinden birkaç gün önce gerçekleşti. Bu bir konuşma özgürlüğüydü ve bunu organize etmekten Jamaika Başbakanı Michael Manley sorumluydu. Müzisyen, hasara rağmen 80.000 kişinin katıldığı bir konser verdi.
1978’de müzisyen, siyasetle ilgili bir konser vermek için memleketini ziyaret etti. Konserin amacı adalarda iç savaşı önlemekti. Etkinliğin sonunda Marley, karşıt kuruluşların başkanlarından el sıkışmalarını istedi. Başlar Michael Manley ve Edward Seaga idi.
Son yıllar
Temmuz 1977’de uzmanlar, müzisyene ayak başparmağında bulunan malign melanom teşhisi koydu. Hastalık, futboldan sonra ortaya çıkan eski bir sakatlık nedeniyle ortaya çıktı. Müzisyen, futbolu sevdiği ve oynamaya devam etmek istediği için parmağını kesmeyi reddetti. Ancak Rastafaryanizm aynı zamanda amputasyonu da yasaklamış ve insan vücudunun bütün olması gerektiğine inanmıştır.
Marley turneye çıkmaya ve konserler vermeye devam etti. Böylece 1980’de Büyük Britanya’dan bağımsız hale gelen Zimbabwe’yi ziyaret etti. Sıradaki ülke Almanya oldu. Plana göre Amerika turu yapılacaktı. Ancak sadece iki performans vardı. Müzisyen, New York Central Park’ta yürüyüş yaparken bilincini kaybetti.
1980 kışında Münih’te olumlu bir sonuç getirmeyen tedavi uygulandı. Müzisyen kemoterapi nedeniyle saçlarını kaybetmeye başladı, bu yüzden rastalarını kesmek zorunda kaldı.
Marley, ölümünden önce vaftiz olmaya karar verdi. Ve 4 Mayıs 1981’de Etiyopya Kilisesi müzisyeni vaftiz etti.
Robert hayatının son günlerini anavatanında karşılamak istiyordu. Ancak kendini daha kötü hissetmeye başladı ve hastalık hayati organlara ulaştığı için Almanya’dan uçuş Miami’de durduruldu. 11 Mayıs 1981’de Robert Nesta Marley öldü. Cenaze evde kilisenin katılımıyla ancak Rastafaryanizm gelenekleriyle gerçekleşti.
Ayrıca müzisyenin mezarının bulunduğu mahzende: bir İncil, bir gitar, bir futbol topu, bir demet esrar ve bir yüzük (Etiyopyalı bir prensin hediyesiydi). Bob’un ölümünden sonra eşi solo performans sergilemeye başladı. Ancak 1980’lerin ortalarında çalışmayı bıraktı ve geniş bir aile kurdu.
Aile
1965’te Marley, daha sonra tek karısı olan on sekiz yaşında bir kız olan Rita Anderson ile tanıştı.
Evlilik, 10 Şubat 1966’da Kingston’da tescil edildi. Robert’ın yasal karısıyla dört ortak çocuğu vardı, iki çocuğu Rita’nın diğer ilişkilerindendi ve geri kalan yedisi başka kadınlardan doğdu. Toplamda, müzisyenin on bir yerli çocuğu vardı.
Rastafaryanizm, tüm tezahürlerinde özgürlüğü ima eder, bu nedenle Robert Marley, diğer kadınlarla bağlantı kurmasına izin verdi. Eşine gebelik yükü yüklemek istemediğini ancak çok çocuk sahibi olmak istediğini de iddia etti. Diğer kadınların tüm çocukları eşi Rita tarafından büyütüldü.
Çocuklar
Oğullar
- David Nesta (1968), “Ziggy” – müzisyen;
- Stephen (1972) – müzisyen;
- Robert (1972), “Robbie” – aşırı motosiklet sürmekten hoşlanır;
- Roen (1972) – futbolcu;
- Julian (1975) – müzisyen;
- Kai-Mani (1976) – müzisyen;
- Damian (1978), “Gong Jr” – müzisyen.
Kızları
- Imani Carol (1963);
- Sharon (1964) – evlatlık kızı;
- Sidella (1967) – tasarımcı;
- Karen (1973);
- Stephanie (1974) – evlatlık kızı;
- Makeda (1981).
Robert Nesta Marley, müzik ve siyaset dünyasında önemli bir figür. Herhangi bir siyasi partiye üye değil, halkın sesiydi. Bob’un şarkıları sıradan insanları, yoksulluğu, özgürlüğü, barışı ve sevgiyi yüceltir. Şiirleri alıntılara dönüştü ve Rastafaryanizm’in destekçileri onu bir peygamber olarak gördü. Popülerlik ve para, müzisyenin dünya görüşünü etkilemedi. Ayrıca insanlığın sorunlarına adanmış şarkılar söylemeye devam etti. Ayrıca savaşı önlemek için ücretsiz konserler düzenledi.
