Masonlar belki de dünyadaki en gizemli topluluktur. Antik çağlardan beri onları efsaneler, gizemler ve kurgularla dolu bir yol izlemiştir.
Şimdiye kadar Masonlar hakkında her türlü söylenti var – iddiaya göre gizli bilgilere sahipler, gizemli büyülü ritüeller yürütüyorlar ve tabii ki dünyayı yönetiyorlar. “Hür taş ustaları” birçok popüler komplo teorisinin baş kahramanıdır. Masonların bile uzaylı ırklarla işbirliği yaptığını söylüyorlar.
Bu tür saçma fikirlerin, “şüpheli işleri” periyodik olarak medyada yer alan ve filmlerde gösterilen Masonların popülaritesini hiçbir şekilde etkilememektedir. Ancak tüm bunlar şaşırtıcı değil: Bir bakıma, Masonların kendileri böyle bir itibar yarattılar, bir zamanlar kendilerini dış dünyaya tamamen kapatmışlar ve üzerlerine kalın bir gizlilik perdesi çekmişlerdi. Böylece insanlar, neler olduğunu bir şekilde açıklamaya çalışarak onlar hakkında her türlü masal uydurmaya başladılar. Gözün göremediğini beyin düşünür derler.
Efsanevi “özgür masonlar”
Bu efsane, Kral Süleyman’ın hükümdarlığı sırasında meydana gelen Yahudi halkının nihai birleşmesini kişileştiren ilk Kudüs tapınağının inşaatçılarını anlatıyor. Gerçekten muhteşem bir bina inşa etmek için inşaatçılar bir araya gelerek karşılıklı olarak birbirlerini desteklediler ve mimariyle ilgili bilgileri aktardılar.
İnşaatın yöneticisi, işçileri çeşitli sınıflara ayıran mimar Hiram Abiff’ti:
- öğrenciler;
- çırak;
- ustalar.
En az vasıflı olan çıraklar en düşük ücreti alıyordu. Ustaların en büyüğü vardı. Her seviyenin kendine özel işaretleri ve şifreleri vardı. İşçiler ödeme alırken sınıf mensubiyetlerini belirtmek için belirli kelimeler veya jestler kullandılar.
Bir gün, birkaç inşaatçı çırak Hiram’ı yakaladı ve ustalara ödeme yapan gizli şifreyi onlara açıklaması için ona işkence yaptı. Hiram hiçbir şey söylemedi ve bu yüzden öldürüldü. Ancak bu efsanenin başka bir versiyonu daha var ki o da öğrencilerin parayla hiç ilgilenmediğini söylüyor. Mimari ve dünya uyumunun sırları hakkında bilgiye ihtiyaçları vardı.
Elbette bu sadece bir efsane ama Masonlar için çok önemlidir. Aslında bu hareketin temel ilkelerini tanımlıyor. Efsanede olduğu gibi Mason toplumunda da çıraklar, kalfalar ve ustalar vardır. Her derece kişisel gelişim düzeyini yansıtır. Masonlar, Süleyman Tapınağı efsanesindeki inşaatçılar gibi, gizli bilgi alışverişinde bulunurlar. Ayrıca özel bir jest ve şifre sistemlerine sahipler ve çeşitli inşaat araçlarını sembol olarak kullanıyorlar.
Gizli topluluğun adı eski inşaatçıların efsanesine kadar uzanıyor: “Mason” veya onların da söylediği gibi “Mason” veya “Mason”.
Masonluk nasıl ortaya çıktı
Tarihçiler, Usta Hiram’ın efsanesinin tamamen sembolik bir anlatı olduğuna ve gerçekte her şeyin biraz farklı olduğuna inanıyor. Onlara göre Masonluğun kurucuları ortaçağ mason kardeşlikleridir.
O uzak zamanlarda, Batı Avrupa’da güzelliği, ihtişamı ve etkileyici boyutlarıyla dikkat çeken Gotik tapınakların, sarayların ve diğer binaların inşası gelişti. Bu tür binaların inşaatı çok uzun zaman alabilir. Bazen o kadar uzun bir süre devam etti ki, birkaç nesil mimar değişmeyi başardı.
Büyük ölçekli ve karmaşık yapıların inşası, herkese aktarılmayan, yalnızca mimarlık sanatına yeni başlayan ve bir dizi testi geçenlere aktarılan büyük beceri ve özel bilgi gerektiriyordu. İşçiler ve mimarlar inşaat sahasının yakınına yerleştiler ve birbirlerine yardım etmek ve bilgi alışverişinde bulunmak için topluluklar gibi bir şey yarattılar.
Bu topluluklar zamanla lonca örgütlenmesini kabul etmişler ve daha sonra loncanın katılımcıları arasındaki ilişkilerin düzenlenmesine ihtiyaç duyulmuştur. Böylece “kardeşler” arasındaki ilişkiyi, yeni üyelerin kabulünü, anlaşmazlıkların ve çatışmaların çözümünü, iş ödeme prosedürünü vb. tanımlayan genel kurallar geliştirildi. Örgüt, kendi ritüellerini, sembollerini ve gizli işaretlerini, bu sayede birbirlerinin arkadaşlarını ayırt edebilir ve inşaat becerilerinin sırlarına henüz başlamamış olanlar arasında “kardeşleri” tanıyabilirler.
Tapınakların ve katedrallerin toplu inşaatı durduğunda (ve bu Yeni Çağın başlangıcında gerçekleşti), “özgür duvar ustaları” dernekleri çürümeye başladı. Ama parçalanmadılar, bambaşka bir şeye dönüşmeye başladılar.
Masonların safları, en zengin, en etkili ve aydınlanmış insanlar – “masonların destekçileri” tarafından dolduruldu. Ancak zamanla kardeşlik içinde bunların sayısı giderek arttı ve mimarlık ve inşaatla doğrudan bağlantılı olanların sayısı da giderek azaldı. Bir noktada yeni ilerici katılımcılar, mevcut mason dernekleri kisvesi altında, yetkililerin gereksiz ilgisini çekmeden yeni eğitim toplulukları yaratabileceklerini fark ettiler.
Avrupa için bunlar devrimlerin ve savaşların çalkantılı zamanlarıydı. Her türlü toplantı şüpheli kabul edildi, bu nedenle, sözde yalnızca mesleki ve zanaat ilkelerine dayanan mimarlar ve inşaatçıların organizasyonu, ilerici fikirli tüm insanların toplantıları için mükemmel bir örtü haline geldi. Bu arada, Rusya’da A. S. Puşkin, N. M. Karamzin, A. S. Griboyedov ve diğerleri Mason olarak kabul ediliyordu.
Zamanla örgütün orijinal anlamından geriye yalnızca bazı genel fikirler ve sembolizm kaldı. Örneğin, Masonluğun sembolleri hâlâ pusula ve karedir; bunlar öğrenmeyle, sınırları çizme yeteneğiyle ve gerçeği görmeyle ilişkilidir.
1717 yılında İngiltere’de ilk Mason Büyük Locası kuruldu. Ana görevleri reform yapmak veya siyasi entrikalara katılmak değil, daha önce dağılmış olan geri kalan Mason toplumlarının birleştirilmesiydi. Böylece Masonluğun tarihi, şu anda bildiğimiz şekliyle, yani sembolik Masonluğun tarihi başladı.
Masonlar hangi hedeflerin peşindedir
Masonların gizli ve kapalı çevresi uzun zamandır Avrupa’nın en zengin ve en ünlü insanlarını içerdiğinden, toplumda “özgür masonların” gizli toplantılarında dünyanın kaderine karar vereceği ve sıradan ölümlülerin erişemeyeceği bazı kutsal bilgileri değiş tokuş edeceği yönünde ısrarcı bir fikir ortaya çıktı. . Evet, dünyanın çeşitli yerlerinde kardeşlik mensupları aslında çoğunlukla etkili insanlardır, ancak Masonluğun özü tamamen farklıdır.
Locaya katılan herkes yorulmadan kendisi üzerinde çalışmalı ve aynı zamanda diğer insanları daha iyi, daha eğitimli, daha ahlaklı, daha hoşgörülü yapmaya çalışmalıdır. Her Mason aynı zamanda inandığı din çerçevesinde ruhsal olarak da sürekli gelişmelidir. Bu da şu sorunun cevabını veriyor bu arada: Masonluk bir mezhep değil mi? Hayır değil.
Birincisi, bu, yüzyıllar boyunca geliştirilen topluluk yönetim mekanizmaları ve özellikle de tekke başkanının – Muhterem Üstad’ın – üç yıldan fazla görevde kalamaması gerçeği nedeniyle sekteye uğramaktadır. Genel olarak Masonlukta kullanılan unvanlar, belirli bir üyenin tarikatın ayinlerindeki rolünü belirten yalnızca sembolik ve idari anlamlara sahiptir.
İkincisi, Masonlar belirli bir dine inanmıyorlar: her “kardeş” kendi felsefi ve dini dünya görüşünü belirleme hakkına sahiptir. Tek kural, locanın her üyesinin, Evrenin Büyük Mimarı olan Tanrı’ya (ki bu, Masonluğun mimari sembolizmine bir başka göndermedir) ve ruhun ölümsüzlüğüne inanmasıdır. Ancak bugün artık ateistlerin ve agnostiklerin de kabul edildiği liberal Masonluğu birbirinden ayırmaya başlamışlardır.
Mason toplantılarında dini konular asla tartışılmaz. Orada da siyasi konulara değinilmiyor; bu bir tabu. Kendilerine devrim örgütlemek, hükümetleri devirmek, dünyayı yönetmek gibi hedefler koymuyorlar. Masonluk, “kardeşlerini” herhangi bir partiye üye olmaya teşvik etmez ve herhangi bir ideolojik doktrin dayatmaz. Masonluk öğretisinin ilkelerinden biri de Masonluk ile bölgesel olarak bir arada bulunan yetkililere karşı sadık bir tutum ve Masonların yaşadığı topluma yardım etmektir.
Hayırseverlik Masonik erdemlerin en önemlilerinden biridir. Masonlar fakir ülkelerde hastaneler açarak, ihtiyaç sahibi ve dezavantajlı kişilere yardım sağlıyor.
Mistik semboller ve ritüeller
Aslında tüm Masonik işaret ve ritüeller, ahlaki ve manevi gelişim yolunda sembolik bir bilgi edinme ve ilerleme yolundan başka bir şey değildir.
Daha önce de belirtildiği gibi, Masonlar gelişme yolunda üç aşamadan geçerler: öğrenci, kalfa, usta. Örneğin Mozart Masonluk anlayışını müzikte, Puşkin ise şiirde ifade etmiştir.
Masonların pentagram gibi belirli sembolleri kullanması birçok insanın kafasını karıştırıyor. Sonuçta kitle bilincindeki beş köşeli yıldız, okült ve şeytani ritüellerle yakından ilişkilidir. Aslında bu sembolün bu anlamı nispeten yakın zamanda ortaya çıktı.
Beş köşeli yıldızın görüntüsü, Pisagor öğrencileri tarafından sağlık ve bilginin bir işareti olarak kullanılan en eski sembollerden biridir. Hıristiyanlıkta pentagram, bilge adamlara İsa’ya giden yolu gösteren yıldızı simgelemektedir. Masonlar beş köşeli yıldızda insan ve evrenin birliğini ve aynı zamanda beş kıtadaki Mason kardeşliğinin birliğini görürler.
Farklı Mason localarının ritüellerinin yalnızca ortak bir benzerliği vardır: mimari sembolizm.
Masonların merkezi bir yönetim organı yoktur. Sadece büyük bir loca var; bölgesel olarak birbirine bağlı birkaç locanın birleşimi. Ancak böylesine öncü bir örgütün var olabilmesi için diğer Büyük Localar tarafından da tanınması gerekiyor.
Geleneksel olarak Masonluk yalnızca erkeklere ait bir dernektir. Ancak günümüzde kadın tekkeleri de bulunmaktadır. Erkekler localarından ayrı olarak faaliyet gösterirler, ancak Büyük Locanın ortak çalışmalarında erkekler ve kadınlar bir araya gelebilirler.
Masonik komplocular efsanesi nasıl ortaya çıktı
Peki Masonların hükümetleri devirmek ve kendi iktidarlarını kurmak isteyen komplocular olduğu fikri nereden geldi?
Mason localarının gizliliği ve yakınlığı her zaman tartışma ve spekülasyon konusu olmuştur. Akıllı, eğitimli ve nüfuzlu kişilerin, özellikle de gizli olanların toplantıları yetkililerin şüphesini uyandırmaktan başka bir şey yapamazdı. Ve sembolik Masonluğun doğduğu koşulları hatırlarsak (kamuoyunun duyarlılığındaki küresel değişimle birlikte), o zaman locaların faaliyetlerinin neden aynı anda farklı ülkelerde yasaklandığı anlaşılır.
Kilise, herhangi bir dini tanımayan ve inanç konularında kişisel özgürlüğü vaaz eden Masonlarla da uzlaşamadı.
Buna ek olarak, Masonların ritüellerinde, Eski Ahit sembolizminin pek çok unsurunun yanı sıra, Yahudilikteki mistik bir hareket olan Kabala’nın tarihi ve sembolizmi de fark edilebilir ve bu da onları popüler kılmaz. Böylece Masonlar, tamamen asılsız bir şekilde, bugün hala akıllarından çıkmayan olumsuz bir itibar kazandılar.
