Het is wetenschappelijk bewezen dat onuitgesproken woorden, onderbroken telefoongesprekken, onafgemaakte taken en andere onafgemaakte processen een negatieve invloed hebben op de psyche. De angst en ontevredenheid nemen toe. Er ontstaat een irritant gevoel van algemene ontevredenheid.
Tegenwoordig is het in de mode om elke onvervulde behoefte de term ‘ongesloten gestalt’ te noemen. En de gerealiseerde is een “gesloten Gestalt”. In de dagelijkse betekenis begrijpen we wat er bedoeld wordt, maar dit staat ver af van de ware betekenis van het woord ‘gestalt’. Bovendien zijn Gestalttherapie en Gestaltpsychologie ook fundamenteel verschillende concepten, die praktisch niets met elkaar te maken hebben. naar elkaar.
Wat is ‘gestalt’ precies, waar komt zo’n ruime naam vandaan en hoe kun je deze praktisch gebruiken? Laten we het uitzoeken.
Een excursie in de geschiedenis
Helaas ging Christian Von Ehrenfels niet verder met het onderzoeken van de naar voren gebrachte theorie. Ze raakte geïnteresseerd in experimentele psychologen van die tijd: Kurt Koffka, Max Wertheimer en Wolfgang Keller.
Max Wertheimer stond bekend om zijn experimentele werk in de studie van perceptie en denken. In 1910 deed hij onderzoek op het gebied van bewegingswaarneming. Het was toen dat hij het “phi-fenomeen” ontdekte. In eenvoudige bewoordingen is het ‘phi-fenomeen’ de illusie van de beweging van stilstaande objecten als gevolg van de opeenvolgende opname van lichtbronnen. Dit fenomeen illustreert perfect het idee van Gestalt. Wat als geheel wordt gezien, bestaat namelijk uit een aantal acties, deeltjes en omstandigheden. Als je één ding verwijdert, wordt de integriteit vernietigd.
Kurt Koffka, een vooraanstaand wetenschapper uit die tijd, raakte zo geïnteresseerd in de activiteiten van Wertheimer dat hij zichzelf aanbood als deelnemer en proefpersoon aan de experimenten. Op basis van gegevens verkregen uit experimenteel onderzoek formuleerden Koffka en Wertheimer gezamenlijk een innovatief idee over bewegingswaarneming.
Wolfgang Keller kwam in 1917 op basis van gegevens uit experimenten met mensapen met de theorie dat hun vermogen tot ‘inzicht’ de kern en stimulans is van intelligent gedrag. Dat wil zeggen, het vermogen tot een holistische intellectuele reactie, dat bestaat uit het vermogen om de essentie van een situatie te vinden en deze van de rest te scheiden. Interessant genoeg was Keller de eerste die de mens identificeerde met een ‘open systeem’.
Wetenschappers waren verenigd door een interesse in de studie van perceptie in het algemeen. Elk van hen stelde de vraag hoe iemand iets ‘van zichzelf’ onderscheidt – holistisch, van de verscheidenheid aan omstandigheden, gebeurtenissen en acties. Dankzij de zoektocht naar ‘integriteit’ werd de richting van de Gestaltpsychologie geboren.
Ondanks de belangstelling op dit gebied speelden de omstandigheden in het nadeel van de grondleggers van het idee van de Gestaltpsychologie. De gedwongen immigratie van twee wetenschappers in 1933 van Duitsland naar de VS zette het onderzoek naar een nieuwe richting op pauze. In Amerika bloeide in die jaren de tegenovergestelde psychologische benadering, gebaseerd op het idee van het bestuderen en veranderen van gedrag door middel van beloningen en straffen – Behaviorisme. De Gestaltpsychologie vond niet het juiste antwoord.
Later, in 1957, zouden Fritz Perls, Paul Goodman en Ralph Hefferlin een werk publiceren met de titel: “Gestalttherapie, opwinding en de groei van de menselijke persoonlijkheid.” Het was dit werk dat het echte begin zou markeren van de ontwikkeling van de richting van Gestalttherapie.
Verwar concepten niet
Er zijn dus twee termen:
Gestaltpsychologie is een algemene psychologische richting die bestond van 1910 tot 1930. Ze bestudeerde de fenomenologie van de visuele perceptie van objecten, persoonlijkheidspsychologie en onderzoek gerelateerd aan visueel denken. Het fundamentele idee van de Gestaltpsychologie is het idee van integriteit. Gebaseerd op de mening van de grondleggers van de Gestaltpsychologie, kan ‘Gestalt’ worden beschouwd als elk holistisch beeld dat uit veel verschillende delen bestaat.
Gestalttherapie is een praktische aanpak gericht op het oplossen van problemen. Dat wil zeggen, Gestalttherapie is niet gericht op het bestuderen van mentale processen, het werkt om de toestand van de patiënt te verbeteren, door verschillende technieken en werkmethoden aan te bieden. Het idee van heelheid is in de Gestalttherapie aanwezig als een holistisch principe. Dat wil zeggen, het integriteitsprincipe, van waaruit het onmogelijk is om de lopende mentale processen los te zien van de omstandigheden en de persoonlijkheid.
In de Gestalttherapie is ‘Gestalt’ een holistische benadering van het individu, inclusief de fysieke, emotionele en intellectuele principes. Gestalttherapie stelt als hoofddoel het principe van bewustzijn. Namelijk een aandachtige houding ten opzichte van de eigen behoeften, zichzelf begrijpen, verantwoordelijkheid nemen voor het leven, bewustzijn van interne processen en behoeften. Elke persoon is uniek vanwege levenservaringen en geleefde situaties. Elk van hen is waardevol. Als je iets wegneemt, wordt het een iets andere persoonlijkheid. Daarom is Gestalttherapie gericht op een holistische benadering van de cliënt.
Het hart van Gestalt of het “Zeigarnik-effect”
Als de voorspelling juist is, vindt er positieve bekrachtiging plaats: dopamine komt vrij. Als dat niet het geval is, vuren de neuronen om nieuwe informatie te verwerken. Er bestaat een aanname dat deze hersenfunctie gericht is op het besparen van energie. De hersenen vergelijken gegevens met reeds bekende beelden en zetten delen om in gestalts. Dit is veel sneller dan het elke keer verwerken van binnenkomende informatie van de zintuigen.
Terugkerend naar de redenen waarom onafgemaakte zaken ons achtervolgen, herinneren we ons onmiddellijk een duidelijk voorbeeld van het werk van een onafgemaakte Gestalt. Namelijk het Zeigarnik-effect.
Eens merkte de Sovjetwetenschapper Bluma Vulfovna Zeigarnik een merkwaardig patroon op dat obers onbetaalde bestellingen perfect onthouden, terwijl ze gesloten en betaalde bestellingen volledig vergeten. Er werd besloten om de theorie met experimenten te bevestigen. Het is bewezen dat proefpersonen details en kenmerken van onvoltooide taken aanzienlijk beter herinnerden dan volledig voltooide taken. Bovendien bleek dat de taken die niet volledig waren voltooid twee keer zo vaak in mijn gedachten opkwamen als de voltooide taken. Bovendien ervoeren proefpersonen met onvoltooide taken spanning en de behoefte om terug te gaan en af te maken waar ze aan begonnen waren.
Een gestalt sluiten: technieken
De beste oplossing is om af te maken waar je aan begonnen bent en het uit je hoofd te zetten. Helaas is dit niet altijd mogelijk. De Gestalt sluiten en iets kopen of ergens heen gaan is bijvoorbeeld realistischer dan ergens over praten met iemand die er niet meer is. Voor een dergelijke situatie is er de bekende ‘lege stoel’-techniek. Om op te treden heb je een stoel, verbeeldingskracht en de bereidheid nodig om over pijnlijke kwesties te praten. Het is noodzakelijk om de gesprekspartner in detail voor te stellen die op deze stoel zit. Begin een gesprek en vertel alles waar je al heel lang last van hebt. Het ziet er misschien vreemd uit van buitenaf, maar in feite is het een uitstekende methode om het verleden los te laten en de Gestalt af te sluiten.
De creatieve techniek van ‘reversie’ houdt in dat je een rol speelt die tegengesteld is aan wat de cliënt gewend is. Een interessante techniek om emoties en gedrag te versterken is ‘versterking’. Het punt is om interne reacties naar externe reacties te verplaatsen door middel van versterking. Helpt u uw emoties en gevoelens te begrijpen. Eén van de bekendste technieken is ‘Spiegelen’. De therapeut weerspiegelt letterlijk de zinnen, houdingen en gebaren van de cliënt. Dit helpt om aandacht te besteden aan details en dingen op te merken die de cliënt misschien nog niet eerder heeft opgemerkt.
Het is algemeen aanvaard dat Gestalttherapie alleen werkt bij onvervulde behoeften. In feite is het werken met angst, eigenwaarde, depressie en nog veel meer een geweldige oefening.
Basisprincipes
Gestaltisten werken vanuit het ‘hier en nu’-principe, waarbij ze maximaal contact houden met de realiteit van de cliënt. Trauma’s uit het verleden worden gezien in de context van het heden. Angsten voor de toekomst worden ook uitgewerkt door acceptatie van het huidige zelf op dit specifieke moment.
Een integraal onderdeel van het ‘hier en nu’-principe is bewustzijn. Dit is het vermogen om zich te concentreren op wat er op een bepaald moment gebeurt. Om deze methode onder de knie te krijgen, zijn er speciale mindfulness-oefeningen.
Verantwoordelijkheid is een cruciaal component van de therapie. Het aanvaarden van uw verantwoordelijkheid betekent dat u de grenzen ervan begrijpt. Het komt door te begrijpen wat werkelijk beïnvloed kan worden en wat niet. Het kan bijvoorbeeld zijn dat het verlangen van iemand om te communiceren niet samenvalt met het voorwerp van zijn genegenheid. Er ontstaat woede. Dit is een verantwoordelijkheid. Wat te doen met woede is mindfulness. Je kunt met het voorwerp van je genegenheid praten, je kunt dit in therapie bespreken, of je kunt destructieve emoties voor jezelf houden en cultiveren. Hoe rationeler de beslissingen, hoe hoger het verantwoordelijkheidsniveau.
Bij deze methode wordt bijzondere aandacht besteed aan de interactie van een mens met de omgeving, dit heet contact. De contactplaats is de contactgrens.
Aan de hand van het voorbeeld van een romantische relatie kun je de grenzen van het contact traceren. Verlangens, gedachten, gevoelens, verlangens kruisen elkaar. Tegelijkertijd heeft iedereen grenzen. Ze vervagen niet en verdwijnen niet. Dit is de basis van psychologisch gezonde relaties.
Gestalttherapie leert u uw grenzen te begrijpen en te kennen, terwijl u de integriteit behoudt. Gestaltisten gebruiken verschillende experimenten. Trouwens, Gestalt heeft zijn eigen speciale werk met dromen.
Niet voor iedereen geschikt
Ondanks de voordelen en aantrekkelijkheid is het de moeite waard om te zeggen dat deze aanpak ook zwakke punten kent.
Zeer slechte bewijsbasis. In de gespecialiseerde literatuur wordt meer aandacht besteed aan de theorie; privé-klinische gevallen worden beschreven als bewijs van effectiviteit. Er zijn geen studies of een bevestigde methodologische basis als zodanig.
Dit is een methode met een vage structuur. Er is veel spontaniteit, er bestaat geen universeel algoritme voor het werk van een therapeut. Hoewel, wat voor de één een minpunt is, voor de ander een pluspunt is.
